قدیمی ترین کتاب تاریخی مربوط به حوادث کرمان در عهد سلجوقی
تاج الزمان افضل الدین احمد حامد کوهبنانی «۲» کرمانی از فضلا و نویسندگان بزرگ و برجسته کرمان است که سه اثر نفیس و بزرگ از او باقی مانده. نام افضل کرمانی در تاریخ سلاجقه، افضل الدین ابو حامد احمد کرمانی آمده است. از زندگانی ابو حامد کرمانی در نیمه دوم قرن ششم هجری تا حدی اطلاع داریم، و این در زمانی است که افضل الدین سنین
جوانی را طبعا پشت سر گذاشته و به منصب ندیمی و منشی گری ملوک و امرای کرمان رسیده است.| از دوره اولیه زندگانی افضل اطلاعی در دست نداریم، و متأسفانه شرح حال این مورخ بزرگ نیز در جائی مضبوط نیست. افضل حداقل تا حدود سال ۶۱۵ ه. (۱۲۱۸ م.) (زمان هجوم مغول) حیات داشته است و بنابراین اگر حداکثر عمر او را به حدود هشتاد سال هم برسانیم
(۱) – از مقدمه رساله حاضر. (۲)- این نسبت را در «گاهنامه ۱۳۱۰، دیده ام.
عقد العلى للموقف الاعلى: قدیمیترین تاریخ مربوط به حوادث گرمان در عهد سلاجقه مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان…..
این کتاب، تصحیحی است از “تاریخ سلجوقیان” اثر “افضل کرمانی” که محرری کرمانی با نام “میرزا محمدابراهیم خبیصی” آن را تحریر کرده است. کتاب وقایع کرمان در سال‌های میان 467 تا 619 ه یعنی صد و پنجاه سال را دربرمی‌گیرد. زمان حیات محرر مقارن با دوران حکومت طولانی گنجعلی‌خان زیک در کرمان است که از طرف شاه‌عباس صفوی به آن‌جا گماشته شده بود. مصحح معتقد است که میرزا محمدابراهیم قسمت‌هایی را نیز بر کتاب افضل کرمانی افزوده است. افضل کرمانی، از نویسندگان سده‌ی ششم و اوایل سده‌ی هفتم هجری، مدتی دبیر “اتابک محمد بن اتابک بوزقمش” بوده است. در تاریخ کرمان، حضور دویست‌ساله‌ی شاخه‌ای از سلجوقیان بسیار اهمیت دارد. پایان کار سلجوقیان کرمان با هجوم غزها صورت گرفت. در این کتاب در دو بخش به حکومت سلجوقیان و غزها درکرمان اشاره می‌شود. مطالب کتاب بر اساس سال‌های حکومت هر حکمران تقسیم‌بندی شده است. از جمله این حکام می‌توان به ملک تورانشاه، ارسلان بن ملکشاه، بهرام‌شاه، محمدشاه، مبارکشاه، ملک دینار، فرخشاه و… اشاره کرد. نسخه‌ی اصلی این کتاب در کتابخانه‌ی برلین بوده که امروزه سرنوشت آن معلوم نیست. پیش از این بر اساس نسخه‌ی لیدن تصحیحی ناتمام به وسیله‌ی دکتر بیاتی صورت گرفته بود که این کتاب نیز از روی همان نسخه تصحیح شده است.
