کتاب چهل قانون عشق نوشته‌ی الیف شافاک نویسنده‌ی ترک‌زبان است که به صورت رمان در خصوص آشنایی و ارتباط مولانا با مرشد خود شمس تبریزی به نگارش در آمده است. در این کتاب تاثیر شمس تبریزی بر روی عالمی نامدار که با آموختن درس عشق صوفی‌مسلکی در پیش گرفت، در کنار روایت موازی داستان زندگی زنی در وضعیتی تقریبا مشابه، اما هفت قرن بعد به رشته تحریر در آمده است.

این کتاب با ترجمه‌ی راضیه عبدلی توسط نشر روزگار منتشر و برای خرید و دانلود در طاقچه ارائه شده است.

درباره کتاب چهل قانون عشق

کتاب چهل قانون عشق در دسته‌ی کتاب‌های رمان و داستان‌های ادبی قرار دارد و در ایران با عنوان ملت عشق نیز ترجمه شده و شناخته می‌شود. همان‌طور که اشاره شد این کتاب از دو زمان مختلف حکایت دارد. داستان اول در عصر حاضر، داستان زندگی زنی چهل‌ساله و خانه‌دار به نام اللا روبنشتاین است که از زندگی خود رضایت چندانی ندارد و دچار روزمرگی شده و تازگی برای یک کارگزار ادبی مشغول به کار شده است. اولین سفارش به او رمانی به قلم یک نویسنده‌ی تازه‌کار یک صوفی مدرن ساکن آمستردام به نام عزیز زاهارا است که اللا اصلا تمایلی به مطالعه کار وی ندارد؛ اما با پیگیری‌های شرکت دل به کار می‌دهد و ناگهان در می‌یابد که مسحور داستان جست‌وجوی شمس توسط مولانا شده و زندگی خود را شبیه به این داستان می‌بیند. همچنین با درس‌ها و قوانین شمس که مربی معنوی مولانا بود در مورد فلسفه کهن وحدت مردم با هر مذهب و آیین آشنا می‌شود و به بینش وجود عشق در همه‌ی آن‌ها ایمان می‌آورد. اللا به این فکر می‌کند که زاهارا مانند شمس آمده تا او را از بند برهاند.

این کتاب شامل ۴۰ قانون عشق شمس است که در مقاطع مختلف و فواصل زمانی ذکر می‌شود. همچنین کتاب چهل قانون عشق بر اساس عناصر اصلی طبیعت شامل آب، هوا، زمین و آتش به همراه خلا نوشته شده است. فصل‌های هر بخش، داستانی را مطابق با ماهیت هر عنصر شرح می‌دهد. زمینه اصلی این داستان نیز اسلوب عشق و معنویت بر اساس پیروی از قلب است. به اختصار، تصوف ریشه عمیقی در مفهوم عشق به همه چیز دارد و معتقد است که خودشکوفایی با رسیدن به «وحدت» با خدا حاصل می‌شود.

نکته دیگر در خصوص این کتاب، شروع هر فصل با حرف «ب» است و به احتمال زیاد این کار از اندیشه تصوف الهام گرفته شده است، به این دلیل که حرف ب به‌خاطر شروع کلمه بسم‌ا… برای ایشان حایز احترام است.

‌کتاب چهل قانون عشق برنده‌ی جوایز مختلفی از جمله جایزه الف ادبیات خارجی (ژانر رفاه و معنویت در کشورهای فرانسه، لوکزامبورگ و موریس) شده است. همچنین در سال ۲۰۱۹ توسط مطبوعات بی‌بی‌سی به عنوان یکی از صد کتابی که دنیای ما را شکل دادند معرفی شد و در سال ۲۰۱۲ نامزد جایزه ادبی بین‌المللی ایمپک دوبلین شد.

خواندن و دانلود کتاب چهل قانون عشق را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به طرفداران موضوعات عرفانی و صوفی‌‌‌گری که اهل رمان نیز هستند پیشنهاد می‌کنیم. به خصوص طرفداران روایت‌های مولانا و شمس تبریزی.

چرا باید کتاب چهل قانون عشق را بخوانیم؟

با توجه به نقش پررنگ مولانا و شمس تبریزی در فرهنگ و ادبیات غنی ایرانی، برای شناخت بیشتر ایشان، بهتر است این کتاب را بخوانیم.

خلاصه کتاب

کتاب چهل قانون عشق شامل دو بخش است: زندگی اللا روبنشتاین و داستان آشنایی مولانا و شمس تبریزی. این رمان در بخش اول اللا را سرگرم زندگی یکنواخت خود نشان می‌دهد، در حالی که مشکلات را قورت می‌دهد و سعی می‌کند آن‌ها را نادیده بگیرد و با چالش فرزندان نیز دست و پنجه نرم می‌کند. در داستان دوم از سفر شمس تبریزی می‌گوید تا پرسان پرسان به مولانا برسد در صورتی که او را نمی‌شناسد و تنها دنبال کسی می‌گردد که از عشق، وجود و دانش خود به او ببخشد و حتی برایش مهم نیست حتی اگر سر خود را در این راه بر باد دهد. در طول این داستان به چهل پند عارفانه از شمس برخورد می‌کنیم که باعث نام‌گذاری این کتاب شده است.

درباره الیف شافاک

الیف شافاک (یا الف شفق) نویسنده، مقاله‌نویس، سخنران و فعال مطالعات زنان، در اکتبر سال ۱۹۷۱ در استراسبورگ فرانسه متولد شد؛ اما بعدها با مادرش در ترکیه سکونت گزید. ملیت او ترک-انگلیسی- فرانسوی است و به زبان‌های انگلیسی، ترکی و اسپانیایی مسلط است. او دکترای علوم سیاسی دارد و در دانشگاه‌های مختلفی در ترکیه، آمریکا و بریتانیا تدریس کرده است.

از جمله کالج سنت آن و دانشگاه آکسفورد، جایی که دانشجوی افتخاری آن‌جاست. همین‌طور کارشناسی ارشد خود را در رشته مطالعات زنان و کارشناسی خود را در رشته علوم سیاسی خوانده است. شافاک طرفدار سرسخت حقوق زنان، اقلیت‌های جنسی و آزادی بیان است. وی به مدت ۴ سال نیز در روزنامه تایمز ستون‌نویس بوده است و هم‌اکنون عضو و نایب‌رئیس انجمن سلطنتی ادبیات است.

شافاک اولین کتاب خود را در سال ۱۹۹۴ یعنی ۲۳ سالگی به چاپ رساند و تا به حال نوزده کتاب منتشر کرده است که ۱۲ عنوان از آن‌ها رمان هستند و یکی از رمان‌هایش به نام جزیره درختان گمشده در فهرست نهایی چند جایزه معتبر هستند؛ همچنین اخیرا وی جایزه بین‌المللی ادبیات هالدور لاکسنس را به خاطر مشارکتش در تجدید هنر داستان‌سرایی دریافت نموده است.

شافاک در سال ۲۰۱۷ توسط موسسه پولیتیک به عنوان «کسی که به شما قلب می‌بخشد» انتخاب شد. از دیگر آثار برجسته او می‌توان به: سه دختر حوا، برزخ، محرم، حرام‌زاده استانبول و شرافت اشاره کرد. آثار او جمعا به ۵۶ زبان ترجمه شده‌اند. همچنین او داوری مسابقات بزرگی مثل پی.ای.ان و ولکام را برعهده دارد.

برخی موضوعات چالش‌برانگیز سیاسی که به قلم شافاک به تحریر درآمده مانند کودک‌آزاری و نسل‌کشی ارامنه، منجر به اقدامات قانونی مقامات در ترکیه علیه او شد؛ موضوعی که نهایتا که او را وادار به مهاجرت به بریتانیا کرد.

نقد کوتاه کتاب

برخی منتقدان معتقدند که کتاب چهل قانون عشق ایده‌ی شفافی از چیستی تصوف ارائه نمی‌دهد و فقط از دیدگاه‌ یک علاقه‌مند به فرقه‌ی درویشی نوشته شده است و اصول آن مغایر با ارزش‌های اسلام و صرفا دیدگاه شخصی نویسنده است. برخی دیگر از منتقدین نیز معتقدند که این کتاب از عمق زیادی برخوردار نبوده و در دسته رمان قرار می‌گیرد. دسته سوم معتقد هستند که خط زمانی اول داستان مربوط به مولانا و شمس جذاب است اما خط زمانی دوم زندگی اللا بسیار کلیشه‌ای بوده و به خوبی با داستان کلاسیک بُر نخورده است.

نظرات افراد و مجله‌های مشهور درباره کتاب چهل قانون عشق

آسوشیتدپرس درباره این کتاب نوشته است: «کتابی گیرا و حکیمانه… داستان دیدار مقدر، مصاحبت معنوی و فراق غم انگیز [مولوی و شمس تبریزی] در چهل قانون عشق به زیبایی بازگو شده است… شافاک از حقایقی از مولانا و بیوگرافی های شام را با داستان سرایی ماهرانه زنده می کند.»

تایمز لندن نیز بیان داشته: «یک کتاب زیبا و مجلل… گذشته و حال در دفاع پرشور از اشتیاق به زیبایی کنار هم قرار می گیرند.»

جملاتی از کتاب چهل قانون عشق (ملت عشق)

قانون اول: «خالق‌مان را همان‌طور‌ می‌شناسیم، که خود را‌ می‌بینیم. شاید وقتی نام خدا را‌ می‌شنوی، اگر موجودی ترسناک و شرم‌آور به ذهنت بیاید، به این معناست که بیشتر مواقع دچار ترس‌ می‌شوی. اما اگر هنگامی که نام خدا را‌ می‌شنوی، به یاد عشق و مهربانی بیفتی، پس بی‌شک این صفات در تو وجود دارد.»

مرد گفت: «چرند نگو. حرف‌های تو به این معناست که خدا محصول تصورات ماست. فکر‌ می‌کنم تو…»

درست در همان لحظه، از یکی از میزهای ردیف پشتی سروصدایی بلند شد و حرفش نیمه تمام ماند. وقتی به سمت سروصداها برگشتیم، دو مرد درشت‌ هیکل مست را دیدیم، که بی‌شرمانه بر سر دیگر میزها‌ می‌رفتند، ‌ آش‌هایشان را برمی‌داشتند و سر‌ می‌کشیدند. و کسی هم جرأت اعتراض نداشت.

صاحب کاروانسرا دندان قروچه‌ای کرد و گفت: «تو را به خدا این دو را نگاه کن، انگار از جانشان سیر شده‌اند. خوب تماشا کن درویش.»

مثل برق به آن سر اتاق جست. و گردن یکی از آن مشتریان مست را گرفت و مشت محکمی بر صورتش خواباند. مرد که اصلا انتظار چنین برخوردی را نداشت، مثل گونی خالی نقش بر زمین شد. از دهانش جز ناله‌ای ضعیف صدایی در نیامد.