بگذار رنجی که برای من نیست، برای دیگران باشد.

همین که از سر هم‌دردی و دلسوزی سری تکان دهیم و اظهار تاسف کنیم، برایمان کافی است. وقتی هم که حتی بخواهیم زیاد راجع‌به فجایع مردم حرف بزنیم، می‌شود همان کلیشه‌های نخ‌نمایی که همه در طول تاریخ، از آن دادِ سخن سر داده‌اند. پس باید کاری کرد و به این آشفتگی و دیوانگی پایان داد. تماشای رنج دیگران، اثری است که احتمالا به این سادگی‌ها فراموش نخواهید کرد.

سوزان سانتاگ اثری خلق کرده که روح هر انسان آزاده‌ای را به لرزه درمی‌آورد.

او با کلمات محکم و باصلابت خود، انگار دیگر قصد طفره رفتن ندارد.

او واقعیت زشت و دلخراش جنگ و ویرانی را از دریچه‌‌ی دوربین عکاسانی نشان می‌دهد که لحظه‌های وحشتناکی را ثبت کرده‌اند. همان‌طور که نویسنده در این کتاب می‌گوید، عکاسی همیشه با مرگ همراه است، چون هر عکسی که دوربین می‌گیرد متعلق به زمان و مکانی است که دیگر وجود ندارد و گذشته است.

رسالت نویسنده در این کتاب، صرفا نمایش دردناکی از رنج مردم و تاثیر گذاشتن روی مخاطب نیست.

این کتاب بیشتر شبیه به دایره‌المعارفی است که اطلاعات مربوط به معروف‌ترین تصاویر جنگ، نام و مشخصات عکاس، و موقعیت و کاربرد عکس‌ها را توضیح می‌دهد.

سانتاگ در این کتاب از قالب زنی نویسنده و منتقد خارج شده و حالا همان جنگجوی مقدسی شده که از همه چیز گذشته و حالا با جسارتِ تمام، سیاست‌مداران و خشونت‌طلبان را نقد می‌کند.

همان‌طور که مترجم در ابتدای کتاب می‌گوید، سانتاک به دنبال اتوپیایی رویایی و آرام نیست. او در پی پادزهری برای بازماندگان و دانشی برای شیفتگان جنگ‌افروزی و ستیزه‌جویی است.

واقعیت این است که حتی اگر بخواهیم هم نمی‌توانیم آرمان‌شهری بسازیم که رنج و سختی در آن راه نداشته باشد. چیزهایی در انسان ویران شده و ارزش‌هایی از دست رفته که بار دیگر نمی‌توان آن‌ها را به دست آورد.

در تماشای رنج دیگران، این بار لنز دوربین عکاسی، افشاگر زشت‌کاریِ انسان شده است. لحظه‌ها در همان قاب دوربین ثبت شده‌اند و مدام تکرار می‌شوند.

این عکس‌ها را باید آن‌قدر ببینیم که زهرش به جانمان بنشیند. آن وقت فکر می‌کنیم، خانه‌ای که خراب شد و کودکی که تکه تکه شد، لحظه‌ای پیش از حمله‌ی دشمن یکی بوده مانند ما. سانتاگ فعالیت تمام عکاسان و نویسندگان جنگی را تایید نمی‌کند.

از دید او خیلی از فعالان خبری جنگ از گذشته تا به حال، کسانی هستند که در خدمت سیاست‌گذاران و دولت‌مردان جنگ‌طلب هستند.

حتی تصویر کودکی جنگ‌زده هم می‌تواند سلاحی به نفع جنگ باشد. سانتاگ از این دسته از نویسندگان و عکاسان ابراز انزجار می‌کند و کارشان را به‌شدت نقد می‌کند.

تماشای رنج دیگران، علاوه‌بر فاش کردن حقایق وحشتناک درباره‌ی جنگ و کشتار انسان در دوره‌های مختلف تاریخ، اطلاعات جامع و مفیدی هم درباره‌ی تاریخ عکاسی، به‌ویژه عکاسی جنگ به مخاطب می‌دهد. رسالت دوربین عکاسی در جنگ، سخت و سنگین است.

یک عکس باید بتواند هم واقعیت و هم احساس را توامان نشان دهد. سانتاگ این کتاب را منتشر نکرده تا فقط تلنگری به عاطفه و احساساتمان بزند. تمام کلمات و تصاویر کتاب چالشی است که نویسنده اصرار دارد مخاطب را درگیر آن کند.

او انسان را در برابر انسان قرار می‌دهد، تا واقعیت زشت دنیا را ببیند و از خود بپرسد که چطور باید ریشه‌ی جنگ و درگیری را در دنیا از بین برد. تصاویر این کتاب ممکن است آن‌قدر تکان‌دهنده و سبعانه باشد که لحظه‌ای انسان را دچار فروپاشی کند. اما مساله همین‌جاست. گاهی باید ویران شد تا دوباره بتوان از نو شروع کرد و ویرانه‌ای را آباد کرد.

سوزان سانتاگ با نام اصلی سوزان رزنبلت، زاده ی 16 ژانویه 1933 و درگذشته ی 28 دسامبر 2004، نویسنده، نظریه پرداز ادبی و فعال سیاسی آمریکایی بود.سونتاگ در شهر نیویورک به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه برکلی شروع کرد ولی پس از مدتی به دانشگاه شیکاگو رفت.

سونتاگ در دانشگاه های برکلی و شیکاگو در رشته های فلسفه و ادبیات و همچنین رمان نویسی ادامه ی تحصیل داد.او در سال 1950 و تنها زمانی که هفده سال داشت با فیلیپ ریف (معلم و نظریه پرداز اجتماعی) ملاقات و ده روز بعد با او ازدواج کرد. این…