نام محصول : کتاب رضا شاه و قشون متحدالشکل

نویسنده : باقر عاقلی

پس از کودتای ۱۲۹۹، سردار سپه رضا خان که فرماندهی دیویزیون قزاق را نیز عهده دار بود در صدد تشکیل قشون متحدالشکل برآمد و بالاخره قوام السلطنه، صدراعظم، را راضی کرد.

در نهایت در روز ۱۴ جدی ۱۳۰۰ فرمان تشکیل قشون متحدالشکل صادر شد که از ادغام دو نیروی قزاق و ژاندارمری دولتی بوجود آمد.

متعاقباً به موجب حکم قشونی ۲۲ بهمن ۱۳۰۰ اداره امنیه کل مملکتی در تحت اوامر وزارت جنگ و به ریاست علی آقاخان سردار رفعت تشکیل شد.

این اداره جدیدالتأسیس در ساختمان شمس العماره که محل سابق ژاندارمری بود مستقر شد و افراد آن در سربازخانه محمدیه استقرار یافتند.اداره مرکزی شامل سه اداره بود:

اداره کابینه، اداره محاسبات، اداره مباشرت و از نظر انتظامی نیز پنج ناحیه در نظر گرفته شد:
۱- امنیه مرکز
۲- امینه شرق
۳- امنیه غرب
۴- امنیه جنوب
۵- امنیه شمال غرب
در اواخر سال ۱۳۰۳ وزیر جنگ، امیرلشکر امیراحمدی را به ریاست اداره امنیه برگزید…

اثر حاضر تحقیق و تحلیلی است از چگونگی تشکیل قشون متحدالشکل توسط رضاشاه، همچنین عملکرد و نقش آن در رویدادهای دوران سلطنت وی که از دو بخش تشکیل شده است .

مطالب کتاب با پیشگفتار و مقدمه‌ای درباره موضوع مورد بحث و خلاصه‌ای از زندگی رضاشاه آغاز می‌شود ;سپس مباحث بخش اول با عنوان “ایجاد قشون متحدالشکل “که شامل چهار فصل است درپی می‌آید .

در فصل اول اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران مقارن کودتای 1299تشریح می‌گردد .

در فصل دوم از چگونگی جریان شکل‌گیری قشون متحدالشکل سخن گفته شده است .

جزییات فصل سوم مربوط است به تبیین استفاده رضاشاه از این قشون در مواجهه با قیام‌های داخلی، همچنین ناآرامی‌های داخلی دوران رضاشاه . فصل چهارم درباره سرنوشت وزرای جنگ، امرا و افسران ارشد ارتش رضاشاه و رابطه رضاشاه با آن‌ها و نقش او در سرنوشت ایشان است .

عده‌ای از این رجال عبارت‌اند از :
امیرلشکر طهماسبی
سردار اسعد بختیاری
امیرلشکر محمودآقاخان انصاری
امیرلشکر حبیب‌الله جهانبانی
سرتیپ محمد شاه‌بختی
سرتیپ فضل‌الله زاهدی
امیرلشکر محمود آیرم
و سرتیپ امیر خسروی

موضوع بخش دوم کتاب شرحی است از چگونگی فروپاشی ارتش ایران همزمان با جنگ جهانی دوم که از سه فصل با این عناوین تشکیل شده است :
ایران و جنگ بین‌المللی دوم
قوای نظامی روس و انگلیس برای حمله به ایران
حمله به ایران و فروپاشی ارتش .

کتاب با یازده ضمیمه شامل نام و مشخصات افسران شرکت کننده در کودتای 1299، فهرستی از افسران مقتول قشون متحدالشکل از کودتا تا شهریوی 1320، همچنین با مقالات و نوشته‌هایی به قلم افراد مختلف به چاپ رسیده است .

کتاب دارای “منابع و ماخذ “بوده با تصاویر متعدد از شخصیت‌های سیاسی و نظامی دوران رضاشاه همراه است