برهان قاطع جلد سوم

کتاب برهان قاطع اثر محمدحسین بن خلف تبریزی (متخلص به برهان) یک واژه نامهٔ زبان فارسی است که در سال ۱۰۳۰ (۱۰۶۲ هجری قمری) هجری شمسی در حیدرآباد هندوستان و در دوران سلطان عبدالله قطب شاه، پادشاه شیعی مذهبِ دکن، نوشته شده است.

سعی خلف تبریزی بر آن بوده است تا فرهنگش نسبت به فرهنگ های پیشین جامع تر باشد. غلامحسین مصاحب می گوید این کتاب در حدود ۱۹٬۴۱۷ لغت و کنایه و اصطلاح و استعارهٔ مستعمل در فارسی را دربردارد.

این فرهنگ بار اول در سال ۱۸۱۸ میلادی در کلکته و سپس در بمبئی لکهنو و تهران مکرراً به چاپ رسیده است در این راستا علی اصغر حکمت بنابر چاپ کلکته تعداد لغت هایش را ۲۰۲۱۱ کلمه ذکر کرده است و جالب آنکه میگوید زبان ها و لهجه های مختلف ایرانی و غیر ایرانی در داخل این فرهنگ نقل شده است مانند مصری عبری سریانی ترکی هندی یونانی رومی ارمنی پهلوی و… مولف واژه های دساتیر را که مجعول و ساختگی است وارد فرهنگ کرده است که این امر تا حدی از ارزش فرهنگ میکاهد با این حال دکتر محمد معین با تصحیح انتقادی و با توضیحات سودمندش این اثر را مفید و قابل استفاده نمود.

بر روی جلد این کتاب ذکر شده:

مولف به سال ۱۰۶۲ هجری قمری

با مقابله نسخ متعدد خطی و چاپی و تصحیح و توضیح وجه اشتقاق، و ذکر شواهد، و افزودن لغات بسیار و تصاویر و نقشه ها

توجه نمایید نسخه ارائه شده در کتابخانه آنلاین پرشین پی دی اف شامل مجموعه کامل کتاب برهان قاطع به تصحیح دکتر محمد معین شامل ۵ جلد است که مربوط به چاپ دوم این کتاب و منتشر شده در فروردین ماه سال ۱۳۴۲ شمسی به سرمایه کتابفروشی ابن سینا تهران می باشد.