تولید و آماده سازی گیاهان دارویی

در بسیاری از موارد ، زمین برای شروع عملیات تهیه بستر و کاشت حاضر و آماده نیست.

ممکن است در سطح زمین ناخالصی های متعدد و متنوع وجود داشته باشد که مانع از یکنواختی کار با ماشین های کشاورزی گردد. آگاهی از وضعیت زمین در مواردی مانند شیب زمین، بقایای گیاهی کشت قبلی، پستی و بلندی های مزرعه ،کشاورز را در آماده سازی مزرعه کمک می کند.

در مواردی ممکن است مزرعه نیاز به کار اصلاحی داشته باشد.

تولید و آماده سازی گیاهان دارویی

مثلا ممکن است نفوذپذیری زمین خیلی کم یا زیاد باشد، مشکل شوری یا اسیدیته داشته باشد، از این رو قبل از هر چیز اقدام به بررسی، اندازه گیری، رفع و اصلاح این موارد بنماید.

گیاهان دارویی شامل بخش‌هایی از گیاه است که پس از خشکاندن، بدون ایجاد هرگونه تغییری در مغازه‌ها و عطاری‌ها به فروش می‌رسد. گیاهان دارویی مثل زیره، رازیانه، هل یا دارچین گیاهانی هستند که برخی خواص درمانی آن‌ها که عمدتاً بی‌ضرر یا کم ضرر هستند، به اثبات رسیده‌است اما داروهای گیاهی حاصل تبدیل برخی گیاهان به دارو در کارخانه‌های داروسازی و طی فرایندی خاص و استریل هستند.

با این توضیحات و ذکر تفاوت گیاهان دارویی و داروهای گیاهی باید گفت که عطاری‌ها تنها حق فروش گیاهان دارویی را دارند، گیاهانی که تعداد شان مشخص است و طی سالیان دراز فواید و بی عارضه یا کم عارضه بودن شان به اثبات رسیده‌است.

مسلم است که مصرف بی‌رویه و بیش از حد نیاز هر نوع خوراکی اعم از گیاهی یا شیمیایی می‌تواند برای بدن ضرر داشته باشد

آیا می‌‌دانید ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم شناخته شده جهان در ایران وجود دارد؟ این تنوع بی‌نظیر باعث شده که ایران از نظر غنای گیاهی در رتبه بالایی قرار داشته باشد. در این میان، وجود ۸ هزار گونه از گیاهان دارویی در ایران هم قابل توجه است. این مقدار حداقل دو برابر اروپا است و یک سرمایه ارزشمند داخلی به حساب می‌آید.

اما تا چه اندازه گیاهان دارویی را می‌شناسید؟ تا چه اندازه با نحوه مصرف آن‌ها آشنا هستید؟ و آیا می‌دانید که هر یک چه خواص و مزایایی دارند؟

جنبه دارویی گیاهان بر کسی پوشیده نیست. آشنایی با خواص دارویی و تسکینی بسیاری از گیاهان می‌تواند برای طبیعت‌گردان مفید و قابل استفاده باشد. نگاه ویژه‌ای که به خصوص در سال‌های اخیر به گیاهان دارویی معطوف شده است ناشی از اهمیت این رستنی‌ها در زمینه‌های مختلف پزشکی و داروشناسی است.

در صنایع دارویی و طب سنتی از قسمت‌های مختلف هر گیاه از جمله ریشه، برگ، میوه، گل، دانه، صمغ، رزین، موسیلاژ دانه، شیرابه، مان و روغن گیاهان به صورت‌های مختلفی همچون ضماد، دمنوش، شربت و عرق‌های گیاهی استفاده می‌شود. به طور خلاصه در کتاب‌های دارویی و طب سنتی ایران خواص و اثرات گیاهان دارویی به صورت‌های مختلفی همچون تسکین دهنده، ضد التهاب، ضد نفخ، ضد تهوع، ضد تصلب شراین، ضد سرفه، ضد آسم، ضد انگل، ضدفشارخون، تصفیه کننده خون، معرق مدر، خلط آور، مسهل، ملین، مقوی و کاهنده امراض زنانه ذکر شده است.

مزیت های داروهای گیاهی بر داروهای شیمیایی

داروهای ساخته شده از انواع گیاهان دارویی، مزیت های فراوانی بر داروهای شیمیایی دارند. شاید یکی از دلایل محبوب شدن این داروها در این روزها، همین برتری ها باشد. مهم ترین مزیت های داروهای گیاهی بر شیمیایی به شرح زیر است:
۱) اغلب داروهای گیاهی سمیت بسیار کمتری دارند.
۲) در کنار کاهش سمیت، ماهیت فعل و انفعال در ترکیبات گیاهان ممکن است منجر به تاثیرات دارویی بالاتر شود. اگرچه باید توجه داشت که همه داروهای گیاهی ایمن نیستند و باید با تجویز نسخه درست، به مصرف برسند.
۳) معمولا ارزان قیمت هستند.
۴) داروهای گیاهی، در مقابل پاتوژن های مقاوم شده به داروهای شیمیایی، به خوبی پاسخگو هستند.
۵) ممکن است برخی بیماری ها با داروهای شیمیایی امروزی قابل درمان نباشند. تاثیرات درمانی تعداد بسیار زیادی از داروهای گیاهی بر روی این گونه بیماری ها، ممکن است هنوز ناشناخته باشد.
۶) داروهای گیاهی ارزش اقتصادی به همراه دارند و فرصت های تجاری را گسترش می دهند.

شیمی انواع گیاهان دارویی در طب سنتی

انواع گیاهان دارویی سابقه استفاده هزاران ساله طولانی داشته و در طب سنتی مورد استفاده قرار می گرفتند. با این حال، حتی امروزه، آنها بخشی ضروری از پزشکی مدرن هستند. بسیاری از داروهای سنتز شده از عصاره های گیاهی ساخته می شدند. اثرات درمانی گیاهان دارویی با ویژگی های شیمیایی آنها مرتبط است. همانطور که از سایر گیاهان متمایز است، گیاهان دارویی ماده فعال فیزیولوژیکی طبیعی را با فعالیت های فیزیولوژیکی مشخص سنتز و انباشته می کنند. برای آشنایی بیشتر با کاربرد گیاهان دارویی در طب سنتی، پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله؛ طب سنتی؛ دانستنی هایی برای زندگی سالم تر را مطالعه نماید.
انواع گیاهان دارویی حاوی انواع مختلفی از ترکیبات شیمیایی هستند که ممکن است برای گیاه میزبان مفید باشد. این ترکیبات ممکن است گیاه را از علفخواران محافظت کند، گرده افشان ها را جذب کند یا از جوانه زنی رقابتی در فضای رشد گیاه جلوگیری کند. بیش از ۵۰۰۰ آلکالوئید شناسایی شده ترکیبات آلی که، دارای خواص قلیایی هستند در خانواده گیاهان گلدار یافت می شوند که عبارتند از کافئین، نیکوتین، مورفین و کینین. در مقابل گلیکوزیدها، ترکیبات شیمیایی با یک یا چند مولکول قند در گیاهانی مانند جینسنگ، بادام و دستکش روباه یافت می‌شوند.