نمایشنامه‌نویسی به زبان ساده برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی تحصیلی و دبیرستان در هشت فصل حاوی مطالبی است درباره فنون و شگردهای نمایش‌نامه نویسی که ذیل این مباحث سامان یافته است:

“جمع‌آوری اندیشه اولیه نمایش”، “گفت وگو”، “شخصیت‌های نمایش”، “طرح داستانی”، “گونه، سبک، صحنه”، “طراحی نمایش‌نامه”، “نگارش متن نمایش‌نامه” و “عرضه نمایش‌نامه”.

کتاب نمایشنامه نویسی به زبان ساده:  به شما کمک می‌کند تا فنون و مهارت‌های نوشتن نمایشنامه را یاد بگیرید.

کتاب نمایشنامه‌نویسی به دو بخش «ساختار نمایشنامه» و «ساختمان نمایشنامه» تقسیم شده است. در بخش اول تمام عناصر نمایشنامه مثل «گفت‌وگو»، «اشخاص»، «زمان و مکان» و «زبان» توضیح داده شده و در پایان هر بخش نیز تمرین‌هایی برای درک دقیق مطالب آورده شده است. بعد از اینکه ساختار دقیق نمایشنامه شرح داده شد، به آموزش ساختمان نمایشنامه پرداخته می‌شود تا مخاطب بتواند با استفاده از ساختار، ساختمان نمایشنامه را تجزیه و تحلیل کند.

جان و روان یک پدیدۀ هنری (اثر هنری) به ویژه نمایشنامه “اندیشه” است. در پرتو اندیشه است که همۀ گُهرمایه‌های (عناصر) یک پدیدۀ هنری، رنگ ویژۀ خود را می‌یابند و ظاهری درست و باور‌پذیری پیدا می‌کنند.

از جمله ویژگی‌های این کتاب تاکید نویسنده برای بهره‌گیری از کلمات فارسی است که علاوه‌بر تازه‌ترین دستاوردها و آموزش تکنیک‌های نگارش نمایشنامه، به اثری باارزش در زمینه ادبیات و زبان پارسی مبدل شده که بسیار مورد توجه تمامی زبان‌شناسان و علاقه‌مندان زبان پارسی نیز شده است.

طبق عقیده‌ی نویسنده مرحله‌ی اول در جهت جان بخشیدن به نوشته‌ها، به کارگیری زبان فارسی است. زبانی که فرهنگ نیاکان و اجداد ماست. تاریخ هر کشور در گرو حفظ زبانشان می‌باشد. به همین دلیل زبان جان و روان مردمان یک کشور است که میان آنان یک پیوند و پیوستگی بسیار محکم می‌سازد.

در بخشی از کتاب نمایشنامه نویسی به زبان ساده می‌خوانیم:

پنجمین شیوۀ گفتگو نویسی که به راستی همانا گفتگوی نمایشی شمرد می‌شود،”پادینه‌گویی” است. در اینگونه، هر دو سوی چهره‌ها، نه از سر دوستی و آسایش با هم گپ و گفت دارند، نه از سر دلخوری و تند خویی سر هم فریاد می‌کشند و بگومگو می‌کنند، نه بر سر جستار یا زمینه‌ای در خورِ بررسی به چون و چرا می‌پردازند. و سرانجام این که نه خود را در پس رخ پوشی (نقابی) پنهان می‌نمایند و برای هم گزافه‌گویی می‌کنند. ولی در گفتگو به گونۀ “پادینه گویی”، هر‌کدام از چهره‌ها دارای انگیزۀ روشنی هستند که بر پایۀ آن، در گفتگوهایشان نمود پیدا می‌کند.

برای نمونه به بررسی بخشی از نمایشنامۀ “خانه عروسک” نوشتۀ “هنریک ایبسن” می‌پردازیم. ولی پیش از آن بایسته است که موشکافانه جدایی (فرق) میان رویارویی و ناسازی را دریابیم. زیرا رویارویی واژه‌ای فراگیر است که در بردارندۀ گونه‌هایی چند است، که یکی از آن‌ها ناسازی است و بخشی از دانش “منطق” به شمار می‌آید. برای یادگیری بیشتر دانش پژوهان گرامی می‌توانند به کتاب “منطق صوری” دکتر محمد خوانساری رویکرد داشته باشند. ولی همین بس که بدانیم ناسازی یکی از گونه‌های رویارویی است.

فهرست مطالب کتاب

دیباچه
سرآغاز سخن
بخش نخست: ساختار نمایشنامه
گفتار نخست: گفتگو در نمایشنامه
گفتار دوم: چهره‌های نمایشنامه
گفتار سوم: چگونگی پیوند نمایشی میان چهره‌ها
گفتار چهارم: منش، الگو (تیپ)، منش الگویی
گفتار پنجم: رویداد (اتفاق) در نمایشنامه
گفتار ششم: گونه‌های درگیری و کشمکش در نمایشنامه
گفتار هفتم: زمان و جایگاه در نمایشنامه
گفتار هشتم: ساخت رنگ و بو در نمایشنامه
گفتار نهم: زبان در نمایشنامه
گفتار دهم: جنبش و کنش در نمایشنامه
گفتار یازدهم:ویژگی‌ها و کارکرد یک گفتگوی نمایشی
گفتار دوازدهم: درونمایه (تم) و زمینه (موضوع)
بخش دوم:ساختمان نمایشنامه
گفتار نخست: ژرف نگری
گفتار دوم: اگر… ؟
گفتار سوم: داستان و پیرنگ نمایشنامه
گفتار چهارم: پرورش پیرنگ
گفتار پنجم: چگونگی پرداخت داستان در نمایشنامه
گفتار ششم: آسیمگی (تعلیق) و گنگی (ابهام) و گُمانش (ایهام)
گفتار هفتم: چگونگی آرایش ساختمان نمایشنامه
گفتار هشتم: چگونه نمایشنامۀ خود را آغاز کنیم؟
گفتار نهم: شیوه دادن آگاهی به تماشاگر
گفتار دهم: چرخشگاه‌ها (نقاط عطف)
گفتار یازدهم: آفرینش بزنگاه‌های نوین نمایشی
گفتار دوازدهم: و سرانجام چهره‌های نمایشنامه شیوۀ منش پروری آفرینش چهره‌های فراگیر، گزینش و همدایش (ترکیب) درست چهره‌ها
واژه‌نامه