اِیْ‌جکس یا آژاکس (AJAX؛ سرواژهٔ «AsynchronousJavaScript And XML» )، مجموعه‌ای از استانداردها و فناوری‌های وب است که به کمک آن‌ها می‌توان برنامه‌هایی مبتنی بر وب تولید کرد که به آسانی با کاربران تعامل داشته باشند. با استفاده از این فناوری‌ها و با کمک انتقال تکه‌های کوچک داده و اطلاعات از رایانهٔ خادم (Server)، صفحات وب از حالت منفعل خارج می‌شوند و واکنش‌هایی مناسب با رویدادها انجام می‌دهند. اِیْ‌جکس معماری جدیدی برای برنامه‌های تحت وب است، که با سرعت بسیار زیادی در حال گسترش بوده، و کمتر کاربر اینترنت است که هنوز گذرش به یکی از صفحاتی که با این معماری ساخته شده‌اند نیفتاده، و از قابلیت‌های فوق‌العاده آن بهره‌مند نشده باشد. Gmail، Google Map، Google Suggest، Orkut، و اسامی آشنای دیگر، نمونه‌هایی هستند

از کاربرد اِیْ‌جکس. با استفاده از این معماری، صفحات وب تعامل بسیار خوبی با کاربران خواهند داشت. بعلاوه، مهم‌ترین مزیت این معماری این است که دیگر برای انجام هر کاری، لازم نیست صفحه وب دوباره بارگذاری شود. در این مقاله به بررسی تاریخچه، اصول، و شیوهٔ انجام کارها در این معماری خواهیم پرداخت.