نام کتاب : کتاب اقتصاد و سیاست خارجی عصر صفوی
نویسنده : رودلف پ متی
مترجم : حسن زندیه
این کتاب به استناد اسناد و مدارک نویافته به زبان¬های مختلف اروپایی، اوضاع سیاسی و اقتصادی عصر صفوی را بررسی می¬کند. ب
خش اول تحت عنوان «دیپلماسی ایران در قبال عثمانی طیّ دوره سلطنت شاه سلیمان اول» بر محوریت معاهده صلح زهاب و تأثیر آن بر اوضاع داخلی و مناسبات سیاسی صفویان استوار است.
بخش دیگر «تجارت طلا در اواخر عصر صفوی» به مناسبات اقتصادی سه دولت اسلامی هم¬عصر (ایران، عثمانی و گورکانی) و نیز نقش آنان در تحولات اقتصاد جهانی می¬پردازد.
قسمت سوم، «تجار در عصر صفوی» است.
نویسنده سعی دارد به این باور عمومی که ارامنه را محور تجارت عصر صفوی می¬داند، خاتمه دهد و عقیده دارد که مسلمانان در تجارت و حمل و نقل این دوره نقش به سزایی ایفا می¬کردند.
بخش پایانی «ادغام ضرابخانه و افول کیفی مسکوکات اواخر دوره صفوی»، یک بحث کاملاً تخصصی است که نقش بااهمیت ضرابخانه هویزه خوزستان را آشکار می¬سازد و ارتباط ضرابخانه¬های عصر صفوی با یکدیگر و کمّ و کیف مضروبات آنها و نقش را که در اقتصاد عصر صفوی داشته¬اند، بررسی می¬کند.
معرفی مختصر کتاب
عصر صفویان (۹۰۷-۱۱۴۸ هـ . ق) سلسلهای که در سپیدهدم قرن شانزدهم، ایران را تحت سیطرۀ خود درآورد، غالبا به عنوان سرآغاز تاریخ جدید ایران مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا دولتی که آنها تشکیل دادند، نشانگر پیدایش دولت ملی ایران بود.
جامعۀ صفوی از بسیاری ابعاد، از ضرب سکه گرفته تا ساختارهای اجرایی، الگوها و رویههای مغول و تیموری را تداوم بخشید و آگاهانه مشروعیت خود را بر سنت کهن بنا نهاد. صفویان قسمت اعظم ایران را تحت لوای دستگاه سیاسی واحدی درآورده، شیوۀ زندگی خانه به دوشی قبیلهای را به جامعۀ یکجانشین مبدل ساختند که بیشتر درآمد آن از طریق تجارت و کشاورزی حاصل میشد.
نکتۀ بسیار با اهمیت این که صفویان، مفهومی از پادشاهی موروثی مرکب از اقتدار ارضی با مشروعیت دینی مطرح کردند که با اندک جرح و تعدیل تا قرن بیستم دوام یافت.
همچنین نهادهای اجرایی متعددی که در عصر صفوی به وجود آمده یا از دورههای قبلی اقتباس شده بودند، تا عصر قاجار به خوبی به حیات خود ادامه دادند.
نهایت این که عصر صفوی نشانگر شروع مناسبات دایمی و با ثبات دیپلماسی و تجاری بین ایران از سویی و اروپا و جهان وسیعتر از سوی دیگر بود و به همین ترتیب گواهی بود بر الحاق ایران به شبکۀ جهانی سیاست و تجارت. کتاب حاضر حاوی چهار مقاله در تاریخ، اقتصاد و سیاست خارجی صفویان تحت این عناوین است:
دیپلماسی ایران در قبال عثمانی طی دورۀ سلطنت شاه سلیمان اول؛ تجارت طلا در اواخر عصر صفوی بین ونیز و سورات؛ تجار در عصر صفوی؛ و ادغام ضرابخانه و وخامت مسکوکات در اواخر دورۀ صفوی.