نام محصول : کتاب بچههای قالیبافخانه
نوشته : هوشنگ مرادی کرمانی
“بچه های قالیبافخانه” عنوان رمانی است به قلم “هوشنگ مرادی کرمانی” که در آن از درد و رنج کودکانی می‌گوید که دوران نونهالی و نوجوانی خود را با کار روی فرش و قالی در شرایط نامناسب و چالش برانگیزی می‌گذرانند.
نخستین قصه از “بچه های قالیبافخانه” به قلم “هوشنگ مرادی کرمانی”، پیرامون زندگی یک پسربچه به نام “نمکو” است که از خانواده‌ای فقیر در یکی از روستاهای کرمان می‌آید. نمکو به دلیل فقر پدرش یدالله مجبور به کار در قالیبافی شده است.
پدرش با کندن و فروش خار و خس بیابان امرار معاش می‌نمود اما در برابر ماموران ارباب روستا، اندک مالی را هم که در اختیار داشته، از دست می‌دهد. نمکو با یکی دیگر از “بچه های قالیبافخانه”، به نام “صفرو”، آشنا می‌شود که او هم در کارگاه قالیبافی مشغول به کار است و در مرارت و سختی‌های زندگی، اوضاعش دست کمی از نمکو ندارد.
این شرایط سخت، نمکو و صفرو را به هم نزدیک می‌کند و در جایی که دیگر سختی فراتر از تحمل و توان آنها می‌شود، فکر فرار به سر پسرها میزند. قصهی دوم نیز قصهی پسری به نام “رضو” است که از ظلم ارباب به تنگ آمده و فقر و گرسنگی و کار سخت، طاقتش را طاق کرده است.
نویسنده از خاطرات دوران کودکی خود در سیرچ کرمان و روستاهای همجوار آن استفاده کرده تا این روایت تاثیرگذار را بنویسد و کتاب “بچه های قالیبافخانه” متشکل از دو خرده داستان است که بر اساس این تجربیات نوشته شده است.
همین امر سبب شده تا مصائب و داغ و درد شخصیت‌های داستان، حقیقی‌تر جلوه کند و نویسنده با بهره‌گیری از عنصر حقیقت و تجربه‌ی ملموس، نیازی به اغراق و بزرگنمایی اوضاع نداشته باشد.
اثری متفاوت از خالق قصه‌های مجید. هوشنگ مرادی کرمانی در کتاب بچههای قالیباف خانه روایتگر رنج دست‌های پینه‌بسته و کوچک کودکانی است که در قالیباف‌خانه‌ای در کرمان روزگار می‌گذرانند.
این کتاب که موفق به کسب عنوان کتاب برگزیده‌ی شورای کودک شده است، دو داستان به نام‌های «نمکو» و «رضو، اسدو، خجیجه» را در بر می‌گیرد.
درباره کتاب بچههای قالیباف خانه
هوشنگ مرادی کرمانی (Houshang Moradi Kermani) درباره‌ی تجربه‌ی نگارش دو داستان کتاب بچههای قالیبافخانه چنین می‌گوید که در سال 1354 با دفترچه‌ای در دست، محله به محله‌ی زادگاه خود را به دنبال کودکان قالیباف کرمانی کاوش کرده است تا بتواند روایت دقیقی از رنج صریح و گزنده‌ی زندگی کودکان قشر فرودست جامعه ارائه دهد. حاصل پرسه‌ها جست‌وجوهای او، از کارگاه‌ها و کارخانه‌های قالیبافی تا دارهای قالی خانگی، کتابی شده است که اکنون نسخه‌ی صوتی آن پیش روی شماست.
نمکو، رضو، اسدو و خجیجه شخصیت‌های اصلی دو داستان این کتاب هستند. آنها به دلیل شرایط نابه سامان خانوادگی مجبور می‌شوند از سنین کودکی پشت دارهای قالی چله بدوانند و شانه بکوبند. پشت دارهای قالی خبری از کودکی نیست. دست‌های کودکانه و ضعیف باید پابه‌پای بزرگترها تارها و پودها را در هم بتنند و نقشه‌خوانی کنند تا دست آخر قالی خوش‌نقشی زیر پای مردمان بی‌درد پهن شود. اما آنها در حقیقت تار و پود اندوه و مشقت خود را در هم می‌بافند، روایت رنج خود را از روی نقشه به‌آواز می‌خوانند و کودکی خود را از خلال فقر و فلاکت رج می‌زنند.
از نام شخصیت‌ها می‌توان حدس زد که مرادی کرمانی در این کتاب بهره‌ی فراوانی از گویش محلی، رسم و رسومات کرمانی و اشعار و مثل‌ها و اصطلاحات مردم کرمان گرفته است. شاید بتوان گفت این کتاب پیش از آن که داستانی درباره‌ی زندگی تنگ‌دستانه‌ی قشری از مردم باشد، در حقیقت یک «مردم‌نگاری» دقیق و جزئی‌نگرانه است که به قالب ادبیات درآمده.
نشر صوتی نوین کتاب گویا این داستان را در قالب کتاب صوتی تهیه و عرضه کرده است.
جوایز و افتخارات کتاب بچههای قالیباف خانه
- کتاب برگزیده‌ی شورای کتاب کودک 1359
- کسب دیپلم افتخار دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان جایزهٔ جهانی هانس کریستین اندرسن
- کسب دیپلم افتخار رئیس هیئت داوران جایزه‌ی جهانی هانس کریستین اندرسن
- کتاب منتخب دانشگاه سانفرانسیسکو در سال
