نام محصول :کتاب جامعه شناسی خرافات در ایران
ناشر : مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک،گروه پژوهشی مطالعات بین‌الملل
نویسنده : ابراهیم حاجیانی، علی فروغی، رضا عسگری‌مقدم، سیدعلیرضا افشانی، مجتبی شاهنوشی، عباس عسگری‌ندوشن، محمد حیدری، سمیه فاضل‌نجف‌آبادی، جواد شجاعی، مسعود درودی، صفورا نصراللهی، اصغر احمدی، سیدرضا صالحی‌امیری
شالوده‌های اصلی و زمینه‌های تاریخی شکل‌گیری خرافات به جهل و ناآگاهی انسان‌های اولیه و عدم کنترل محیط به وسیلة او برمی‌گردد.
در این شرایط است که انسان برای راهنمایی خویش به عقل اتکا نمی‌کند، و به واسطة میل و احتیاجی که به دانستن علّت وجود اشیا دارد به احساسات و قوة تصوّر خود پناهنده می‌شود.
از سوی دیگر در اعصار سیاه اجتماعی و سیاسی، از جمله دوره غلبة اقوام بیگانه، زمانی که جامعه دستخوش اضطراب و درماندگی می‌شد و راهی برای گریز یا پیروزی نمی‌یافت، گرایش به اعتقادات خرافی به عنوان تنها را کاهش آلام و مصیبت‌های جوامع تحت سلطه شناخته می‌شد.
زیرا جامعه ذاتاً برای ادامة حیات، نیازمند امید بود و در غیاب امید واقعی به آرزوهای واهی متوسل می‌شد.
بنابراین باز این نتیجه حاصل می‌شود که خرافات از جهل و ناآگاهی انسان درباره پیوند علّی موجود بین پدیده‌ها نشأت گرفته است.
پژوهش‌نامة حاضر حاوی تعدادی مقاله از نویسندگان مختلف است که این مقالات به توصیف وضعیّت گرایش به خرافه و بررسی مفهومی و تاریخی خرافه‌گرایی اختصاص دارد.
خرافه عبارت است از: سلسله باورها و عقاید شکل گرفته حول یک موضوع خاص در ذهن اقشاری که عمدتا دانش کافی نسبت به موضوع ندارند.
براین اساس، خرافه بیشتر ناشی از جهل و ناآگاهی انسان درباره پیوندها و روابط علی پدیده ها است و قابلیت اثبات عینی و علمی ندارند.
