مرتضی ثاقب‌فر جامعه‌شناس، نویسنده، مترجم، شاهنامه شناس و پژوهش‌گر تاریخ و فرهنگ ایران و دارای مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه سوربن فرانسه بود. او یکی از مترجمان پرکار در حوزهٔ ایرانشناسی بود. بیشتر ترجمه‌های ثاقب‌فر در زمینهٔ تاریخ هخامنشی است و شماری از منابع و مراجع اصلی در زمینهٔ هخامشی‌پژوهی به دست او به فارسی ترجمه شد. ضمن اینکه با سبکی خاص خود و با شیوهٔ دقیق به ترجمهٔ این آثار پرداخت. او با توجه به مولف بودن خودش در زمینه ایرانشناسی، هرجا که نوشتار اصلی را دچار خطا و یا بی انصافی می‌دید، در پاورقی یا مقدمه ایرادات را به خواننده تذکر می‌داد. از وی تاکنون بیش از ۱۰۰ جلد کتاب، تألیف و ترجمه، منتشر شده‌است که اکثر آن‌ها جزو کتاب‌های مرجع در حوزهٔ جامعه‌شناسی، و تاریخ و فرهنگ ایران به شمار می‌آیند.
«شاهنامه و فردوسی و فلسفه تاریخ ایران»، «بن‌بست‌های جامعه‌شناسی» از نوشته‌های ایشان است و از ترجمه‌های ثاقب‌فر می‌توان به «یونانیان و بربر‌ها» امیرمهدی بدیع، مجلدات «تاریخ کمبریج» مجموعه ۱۴ جلدی «تاریخ هخامنشیان» دانشگاه خرونینگن هلند و «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» ماکس وبر اشاره کرد.
